Hallo, hallo, hallo! Ja. daar ben ik weer. Ja, het is een tijdje geleden. Ja, dat begint een gewoonte te worden. Mijn tweewekelijkse nieuwsbriefschema begint te voelen als een langverloren droom. Ha!
Maar terwijl ik vandaag (letterlijk) van de 22e verdieping op kantoor naar de 12e afdaalde, in haast maar wel met 1 handje voor mezelf dwz aan de reling, omdat ik afgeleid was geraakt door een gesprek over de vraag of een bepaald onderwerp nou wel of niet op de agenda van een bepaald overleg moest komen, had ik het opeens: inspiratie!
Ik had zelfs de titel al. ‘Wie is de baas?’
En zie daar: een nieuwsbrief in je inbox.
We gaan het hebben over bazen, macht en invloed.
In 5 akten.
Here we go:
1 Alleen een hond heeft een baas
Ik ben nooit manager geweest. Maar ik heb wel managers gehad. Hele leuke.
De eerste was meteen ook de beste: Henk. Helaas is hij jong gestorven. Anders kon ik hem bedanken. Want ik denk en hoop dat ik een beetje ben geworden zoals hij.
Als je eerste baas een hele, hele goede is, heb je daar je hele werkzame leven het voordeel van. Dat zei iemand althans tegen me op zijn begrafenis. En hij had gelijk.
Blijkt.
Althans, is mij aan het blijken nu ik zelf een beetje baas mag zijn.
Of nou ja.
Henk zei altijd: “Alleen een hond heeft een baas.”
En nu pas weet ik dat hij gelijk had.
(ik heb het op mijn blog heel vaak over Henk gehad. Helaas pas toen het te laat was. En over deze verdrietige dag. Maar als je goed zoekt, vind je hem overal.)
2 Dan nu de cursus: word de governance de baas
Als je me 5 maanden geleden had gevraagd wat ‘governance’ is, had ik het denk ik niet echt geweten. Ik weet niet zeker wat ik gezegd had. Iets met besturen? Structuren?
Ach. Ik vergeef mezelf. Ik was tenslotte al 16 jaar verantwoordelijk voor mijn eigen governance. En die bestond uit NIEMAND.
Nee, dan mijn huidige leven.
Nu heb ik te maken met werkgroepen, stuurgroepen, klankbordgroepen, raden, beraden en commissies.
Allemaal hebben ze een agenda. Letterlijk en figuurlijk.
En wat blijkt?
Het is fascinerend!
Want hoewel het voor mijn collega’s gesneden koek is en vaak ook een beetje iets-dat-er-nu-eenmaal-bij-hoort, zucht-we-maken-weer-een-oplegger, wie-schrijft-de-annotatie (annotatie! Nieuw woord) zie ik het anders. Ik zie het als samen.
Al die gremia (nieuw woord!) zijn momenten waarop mensen samen ergens over nadenken, samen beslissen, samen kennis opdoen. En voor iemand die 16 jaar alleen heeft gewerkt, is dat eerlijk gezegd allemaal even interessant.
Ik begin het te begrijpen.
Governance gaat gewoon over de vraag: wie is de baas (als groep of als persoon)?
En dat is belangrijk. Want zonder baas gebeurt er niets.
3 Vasthouden, verdedigen en loslaten
Ik heb inmiddels ook al geleerd wat de andere kant van baas-zijn is. Of het nou is de baas van een team, een afdeling, een organisatie of een project: het grote nadeel van baas zijn is dat je je baas-zijn ook weer makkelijk kunt verliezen.
Want nog moeilijker dan het feit dat je kunt falen als je aangesteld bent om iets te laten lukken, blijkt te zijn dat je de stukjes waar je verantwoordelijkheid voor hebt gekregen ook weer kunt verliezen. Dat mensen boven je ze weer weg kunnen nemen. Ik ontdek nu dat ik/mensen/wij/jullie geen enkel stukje van ons baas-zijn willen verliezen als we het eenmaal hebben gehad.
Ook al zijn we nog zo druk, ook al zou het beter zijn, ook al is het nodig: niemand wil opgeven wat hij heeft gekregen.
Voor je het weet ben je aan het vechten voor iets dat beter van iemand anders zou kunnen zijn. Gewoon omdat je het hebt gehad! En ook al heb je het maar een paar maanden vast mogen houden (in mijn geval)! Je wilt het VASTHOUDEN! Anderen moeten er AFBLIJVEN!
Voor de collega’s die dit lezen: nee, het is niet aan de orde. Niet voor zover ik weet. Maar ik had laatst ergens dat idee - ik begreep iets verkeerd - en de schrik sloeg me om het hart.
Fas-ci-ne-rend om bij mezelf te ontdekken. Ik moest echt tegen mezelf zeggen: halllloooooo 3 maanden geleden had je hier nog niets mee te maken! CHILL OUT! Maar mijn eerste reactie was om te gaan vechten voor mijn stukje.
Misschien moet het soms ook echt, dat vechten voor je stukje. Misschien hoort het bij het baas-zijn. Maar vaak kan het net zo goed naar iemand anders, waarschijnlijk. Een mens heeft tenslotte een beperkt arsenaal aan tijd en energie en kennis.
Ik weet het niet. Moet je vechten, moet je loslaten, moet je juist tegenhouden …Als ik het ooit meemaak en er ooit achter kom, zijn jullie de eersten die het horen. :)
4 Vertrouwen is de baas-is
Ik sprak onlangs de onverwachte woorden: “dat kan wel zijn, maar IK ben de coördinator dus IK ga hier over.”
Iets in die trant.
Het was goed bedoeld, hoor. Het was niet van ‘ik ga hier de macht claimen’. Het was meer van ‘ik wil je helpen’. Van ‘ik ben er zodat je naar me toe kunt komen zodat ik dit met je kan oplossen’. Van ‘als je het niet meer weet kun je het bij mij neerleggen want het is mijn verantwoordelijkheid om er voor te zorgen’.
(Ik moest achteraf wel een beetje lachen om mezelf. Wie had gedacht dat ik zo iemand zou zijn die dat soort dingen uit zou kramen? Als zzp’er ging ik nergens over. Behalve dan mezelf.)
Maar, realiseerde ik me later: het werkt twee kanten op. Over wie je ook de baas bent (let op: alleen een hond heeft een baas), het belangrijkste is dat het alleen werkt als je vertrouwen in elkaar hebt.
Je bent pas echt de baas als andere mensen bereid zijn om je de baas te maken.
Je kunt pas de baas spelen als iemand je voldoende vertrouwt om aan te geven wanneer je de baas moet spelen.
Wie had dat gedacht?
Baas-zijn is een interessant fenomeen.
5 Conclusie: de baas de baas
Elja:
Begint te begrijpen waarom er zoveel te doen is over ‘leiderschap’ en waarom Nijenrode zoveel geld verdient
Kan nog steeds het woord ‘baas’ niet typen zonder zich te schamen (want “alleen een hond heeft een baas”)
Heeft als mini-baas nog veel te leren en veel los te laten maar soms ook juist niet los te laten … it’s complicated
Vindt het behoorlijk leuk om de hele dag met mensen te werken en met mensen te vergaderen (en zelfs om debatten te doen als ambtelijke ondersteuning (mooi woord)! Als het moet in de rol van mini-baas! Maar alleen als haar collega’s er bij zijn want zonder hen kan ze het niet en met hen is alles haalbaar maar vooral ook makkelijker en leuker)
Vraagt zich af waar haar nieuwsbrief over social media is gebleven. Wordt ze een soort van semi-management-goeroe? Is dat het voorland van deze nieuwsbrief? STOP HAAR NU HET NOG KAN!
Tot over 2, misschien 4 (mogelijk zelfs 8, wie zal het zeggen) weken,
Elja
PS Hebben jullie mij al suggesties gedaan voor een nieuwe titel voor deze nieuwsbrief? ‘Super social’ dekt de lading niet meer. Graag per ommegaande.