Zo! Goedemorgen! Hoe is het? Koud, he? Het is toch nog een beetje winter geworden, lijkt het.
Ik genoot de afgelopen twee weken van mijn laatste weken als zzp’er (dank voor alle felicitaties!). Dat wil zeggen dat ik een paar laatste workshops gaf en verder o.a. een middag in Den Haag rondhing met Anna-Maria, anderhalf uur koffie dronk met een oudcollega, mijn opleiding over AI & ethtiek (bijna) afmaakte, afsprak met mensen die niet in de buurt wonen en af en lekker mijn lunch voor de TV at terwijl ik Midsomer Murders keek. WANT NU KAN DAT NOG!
Volgende week start ik in mijn nieuwe baan. En nu ik mijn oude werk afrond, kan ik niet anders dan terugkijken. Ik ben uiteraard bezig met een lang artikel op mijn blog vol met mijn tips voor zzp’ers. Je kent me … het moet geblogd worden.
Maar ik stelde mezelf voor vandaag, voor jullie, vooral de vraag: wat heeft me nu uiteindelijk succes gebracht als zzp’er?
En voor de context nog even, mocht je niet weten wat ik tot nu toe deed: ik verdiende tot nu toe mijn geld met het geven van in company trainingen op het gebied van social media. Met een geweldige lijst aan klanten waar ik megatrots op ben.
Factor 1: Van het een komt het ander
Werk krijgen als zzp’er is een soort van vliegwiel: het moet aangezwengeld worden.
Ik was al jaren zelfstandig toen ik 7 jaar geleden het roer omgooide en stopte met mijn grootste en heel lang mijn enige opdrachtgever en een project waar ik al lang aan verbonden was. Ik voelde me opgelucht en blij. Maar ik was wel even vergeten om te zorgen voor nieuwe opdrachten. Oeps.
Zo had ik maandenlang nauwelijks inkomen. Mijn partner gelukkig wel, dus het kwam allemaal goed. Maar om nou te zeggen dat het handig was, nee. Het duurde gewoon een tijd om weer die eerste opdrachten te krijgen en dat vliegwiel te laten draaien.
Als je net begint als zelfstandig ondernemer kan het even lastig zijn om tractie te krijgen, zoals dat zo mooi heet. Maar als het eenmaal draait, dan blijft het draaien. Dat weet ik, omdat ik al jaren van iedere opdracht bijhoud hoe ik er aan kom. En het grootste gedeelte van mijn opdrachten komt nog steeds via-via.
Heb je eenmaal die eerste opdrachten, dan heb je ook meteen die social proof voor andere potentiële opdrachtgevers. En je kunt gaan kijken of je via die ene opdracht weer aan nieuwe opdrachten kunt komen.
Kortom, het is even zoeken naar het begin, naar dat eerste moment, die eerste zwieperd. Dat kan even duren. En soms moet je er echt naar op zoek. Of je moet zorgen dat je zichtbaar wordt op plekken waar je doelgroep komt, zoals op congressen of in vakbladen. Het kan allemaal even duren.
Dat vliegwiel heeft tijd nodig.
Factor 2: Bouwen aan je netwerk
Ik geen echte netwerker. Niet in de zin van netwerkborrels en business clubs. Maar ik vind mensen wel echt oprecht heel leuk, interessant en gezellig. En ik vind het leuk om te helpen en kennis te delen.
Daarom heb ik mijn netwerk altijd goed onderhouden. Ik probeer altijd met nieuwe contacten en opdrachtgevers te connecten op LinkedIn en zo een beetje contact te houden, bijvoorbeeld. Ik reageer altijd op vragen die ik krijg. Ik probeer mensen naar elkaar door te verwijzen als ik kan. Berichten van anderen te liken. Een artikel dat ik tegenkomt door te sturen aan iemand als ik denk dat het voor diegene interessant is.
Ik wil graag een waardevolle toevoeging zijn aan mijn netwerk. Door de tijd heen help je elkaar. En dat is fijn.
Bewijs: een van mijn grootste opdrachtgevers van de afgelopen jaren kwam voort uit een kleine opdracht. Een collega-expert had geen tijd en stelde mij voor als vervanging voor, voor een kleine klus. Natuurlijk zorgde ik dat ik met de leuke mensen van de organisatie connecte op LinkedIn. Jaren later kwam ik door een vraag van een van hen in contact met hun collega’s die zich bezig hielden met het regelen van interne opleidingen. Ik stuurde ze meteen een connectieverzoekje op LinkedIn. Gewoon, omdat het fijn is als je mensen terug kunt vinden.
Van het een kwam het ander. Toen ze iemand zochten voor een training, dachten ze aan mij. En eenmaal aan de slag, leerde ik door die trainingen steeds meer over de organisatie, kon mijn trainingen steeds beter afstemmen op wat de organisatie belangrijk vond, leerde steeds meer mensen kennen, werd ik voor andere dingen gevraagd, en zo bleef het balletje maar rollen.
Maar het begon allemaal met die eerste kans, jaren geleden, dankzij een vriendin die me er voorstelde. En met het actief connecten op LinkedIn.
Het helpt als je elkaar leuk vindt, natuurlijk. Ik heb de mazzel dat ik steeds meer kon gaan werken voor de organiasties die goed bij mij passen (en ik bij hen).
Mijn punt is: je netwerk is een langetermijninvestering. Soms duurt het jaren voordat een contact zich verder ontwikkelt.
Als je maar probeert om een waardevol onderdeel van je netwerk te zijn, krijg je daar vaak veel voor terug. Parodoxaal genoeg vooral als je geeft zonder de verwachting iets terug te krijgen. Go figure!
Factor 3: Zorg dat je zichtbaar bent door kennis te delen
Misschien is dit wel de belangrijkste reden dat ik me kon redden als zzp’er: dat ik wekelijks kennis deelde op verschillende kanalen en in verschillende vormen.
Op mijn blog deel ik al jaren kennis. En op LinkedIn, waar ik voornamelijk tips deel. Op Instagram hetzelfde. En in mijn Facebookgroep. En in mijn boeken. En in deze nieuwsbrief :))
Ik deed het niet om bekend te worden of geld te verdienen. Ik heb nooit echt commerciële doelstellingen gehad. Als er druk op staat, vind ik er niets meer aan. Ik ben gewoon zo’n ouderwets blogtype dat het leuk vindt om te delen wat ik weet (en ik vind het leuk om gelezen te worden! Ego. Eerlijk is eerlijk).
Kennis delen is een onderschatte manier om succesvol te worden in je vak. Het verbaast me dat zo weinig zelfstandig ondernemers nog bloggen. En dat zo veel mensen die het moeten hebben van zakelijke opdrachtgevers hun tijd verdoen met Instagram in plaats van LinkedIn (sorry, Instagrammers!). Maar dat is een ander verhaal.
Eigenlijk is het heel simpel. Als je niet deelt wat je weet en kunt, blijft de waarde die je kunt toevoegen een goed bewaard geheim.
En een goed bewaard geheim, dat wil je als zzp’er nooit zijn.
(eigenlijk ook niet als je gewoon in loondienst bent, vind ik … maar dat is misschien een onderwerp voor een volgende keer?)
Tot over twee weken (see you on the other side!),
Elja