Excuses zijn op zijn plaats
Goedemiddag!
Hoe is het? Lekkere meivakantie gehad (als je die gehad hebt)? Ik wel!
Maar na vakantie is het werk as usual, he? Zonder werk heb je eigenlijk ook geen vakantie. En als het goed is heb je op vakantie lekker geen werk.
Ik heb gewoon mijn nieuwe werktelefoon uitgezet en me nergens meer mee bemoeid. Maar in deze eerste week terug heb ik voor het eerst in deze drie maanden a) avonden gewerkt en b) deze vrije dag (Rijksambetnaar, he!) de hele dag gewerkt. Dus mijn goede voornemen om daar niet aan te beginnen is al overboord.
(eigenlijk wil ik dit niet zeggen, want mijn collega’s lezen mee, en tegen heb ben ik heel streng! Geen appjes en mailtjes als je vrij bent! Maar juist omdat ik hen niet goed kan ondersteunen als ik niet eindelijk mijn werk afkrijg, ging ik toch werken vandaag).
(bovendien ging ik er van uit, toen ik deze baan kreeg, dat het er bij zou horen en vond ik dat niet erg)
En toch.
Na bijna 100 dagen in loondienst moet ik concluderen dat ik mijn excuses moet aanbieden aan de wereld van de loondienstmensen. Dus dit is een schuldbekentenis.
ZZP-en is vrijheid - en vrije tijd
Kijk, ik had het idee dat ik heel hard werkte, als zzp’er. Helemaal het afgelopen jaar. Ik had het drukker dan ooit met trainingen. Drie trainingen in een week was voor mij al veel. Maar was ik me niet realiseerde is dat ik de rest van de week vooral druk was met …. vrij zijn.
Vrij om na te denken. Vrij om artikelen te lezen. Vrij om uren op social media rond te hangen om trends te ontdekken en dingen te analyseren. Vrij om podcasts te luisteren. Vrij om te schrijven: duizenden blogs, nieuwsbrieven en ook nog een paar boeken. Vrij om zelf te bepalen wat ik ging doen en waar ik mijn energie in ging steken.
Het zal denk ik zo zijn dat dat voor andere zzp’ers anders is. Misschien dat ze per uur betaald worden en daarom al hun uren vol moeten boeken. Misschien zijn ze kostwinner en pakken ze al het werk aan dat ze kunnen krijgen. Misschien zijn ze gewoon heel gewild en kunnen ze veel geld verdienen door zoveel mogelijk te werken.
Maar ik was een vrije zzp’er. Mijn man had (het grootste gedeelte van mijn zzp-tijd) een beter inkomen dan ik. Ik kon rustig de tijd nemen. Ik verdiende genoeg.
Maar als zzp’er ben je ook op andere manieren vrij. Zelfs toen ik uren schreef, in een van mijn eerste grote klussen, en rustig de 40 uur aantikte in een week, zelfs toen had ik nog tijd om na te denken en andere dingen te doen, op tijd te koken voor mijn kinderen, af en toe koffie te leuten met kennissen … dat soort dingen.
Nu pas realiseer ik me hoe de dag er uit ziet voor veel mensen: non-stop gesprekken en vergaderingen en tussendoor proberen op te leveren wat je op moet leveren en te bellen wie je moet bellen. En die verdraaide mailbox bij te houden. Veel van je werk wordt bepaald door anderen. Heel wat anders dan de vrijheid van zzp’ers.
Ik moet zeggen dat ik het heel leuk vind (en er zelfs van geniet). Maar ik denk achteraf dat ik de wereld niet helemaal helder zag, als ik bijvoorbeeld riep dat mensen meer op LinkedIn moesten zitten of ‘ gewoon tijd moesten maken’ om te bloggen.
De lol en de stress van samenwerken
Ik had wel door dat mijn wereld vrij relaxed was als het ging om beslissen wat ik deed en met wie. Ik heb eigenlijk nooit vervelende opdrachtgevers meegemaakt. Maar die ene keer dat het allemaal heel ingewikkeld leek te worden bij een serie trainingen, wist ik dat ik gewoon ‘nee’ kon zeggen (niet gedaan! was uiteindelijk gelukkig heel leuk).
Ik kon me alleen niet meer verplaatsen in het werken in een organisatie. Hoe moeilijk dat kan zijn. En hoe leuk dat is. Dat ondekte ik pas toen ik vorig jaar tijdelijk een klus deed bij hetzelfde Ministerie waar ik nu werk.
Misschien wel het leukste aan mijn nieuwe werk vind ik de dynamiek. Dat er altijd iets gebeurt, dat er altijd iemand belt of in mijn inbox zit of er is om mee te overleggen en iets te bereiken. Het is nooit saai. Er is altijd iets aan de hand, moet altijd iets gebeuren, zijn altijd nieuwe ideeën en nieuwe opdrachten. Daar hoef ik bij wijze van spreke niets voor te doen.
Tegelijkertijd ervaar ik voor het eerst in zo’n 16 jaar hoe het is om in een organisatie te werken - in een hele grote organisatie. Ik voel me af en toe een soort van Alice in Wonderland.
“Huh.”
“Aha …?!”.
“Dus zo gaat dat … check.”
“Ik dacht dat dat alleen in memes gebeurde??”
Of, mijn dagelijkse motto: “Whatever!”.
Ik heb mijn ‘whatever’ hard nodig om te relativeren. Want ik zie al dat het makkelijks is om mezelf gek te (laten) maken. Me druk te maken om dingen, me dingen aan te trekken, me met dingen te willen bemoeien… Voorlopig beperk ik me dus maar gewoon tot mijn eigen directe collega’s :) en zie ik de complexiteit van werken in een organisatie (wie doet wat? hoe werkt alles? wie neemt de beslissingen? waarom stuurt die persoon nou zo’n e-mail? hoe los ik dit op?) gewoon maar als avontuur.
Hoe leuk ik dat allemaal ook vind, het avontuur dat ‘grote organisatie’ heet: mijn excuses aan mijn cursisten waar ik vrolijk tegen riep dat ze zichzelf wat zichtbaarder moesten maken en wat meer de leiding moesten proberen te nemen.
Ik snap het nu. Sorry!
(ik vind het wel nog steeds. maar ik begrijp beter hoe moeilijk het kan zijn)
De mythe van de werk-privé-balans
Ja, en dan natuurlijk, als laatste, werk-privé. Ik wist wel dat het lastig was voor mensen, maar mijn eigen ervaring was heel anders.
Mijn gezin moet dan ook een beetje wennen aan mijn nieuwe werktijden. ‘Sochtends de deur uit voordat zij de deur uit gaan, ‘savonds terug als het eten normaal gesproken op tafel stond. Uiteindelijk ben ik de afgelopen 16 jaar eigenlijk altijd thuis geweest. Voor klassenuitjes, autobeurten, glazenwassers, boodschappen, doktersbezoekjes, cadeautjes kopen, schoolverhalen en noem maar op. Het is niet dat ik dat in mijn eentje deed (gelukkig) maar ik was altijd de achtervang, omdat mijn partner veel reist. En aangezien hij wel gewoon in loondienst was, had hij niet die flexibiliteit die het zzp’schap mij gaf.
Tegenwoordig heb ik echt moeite om op tijd van kantoor weg te gaan. Als het aan mij lag zou ik eerlijk gezegd nooit voor 18:30 stoppen. Want als ik dat kon doen, had ik denk ik alles ook echt af. In tegenstelling tot nu. Pas om 17:00, als de afspraken ophouden, krijg ik de rust om mijn e-mail te lezen en nota’s te schrijven en bij te praten met collega’s en al die dingen die nodig zijn om tot resultaat te komen.
Maar als je dan nog naar huis moet gaan, nog moet koken … dat kan gewoon niet, met kinderen die nog op school zitten.
Inmiddels begrijp ik nog minder hoe al die mannen en vrouwen het doen. Hoe combineren ze werk met kleine kinderen? Hoe kan het dat ze soms zo vroeg op kantoor zijn? Hoe lukt het ze om in vergaderingen te zitten om 08:45 (helemaal voor alleenstaande ouders met kleine kinderen)?
Dus ook daarvoor moet ik mijn excuses aanbieden. Ik wist wel dat het een privilege was om als zzp’ er te kunnen werken, zoveel thuis te kunnen zijn en mijn privéleven zo makkelijk te combineren met een carrière. Maar ik zie nu nog beter hoe uitdagend dat is voor anderen.
Wonderland
Ik ben heel blij met mijn nieuwe baan. Ik vind alles dat ik doe leuk. Ik weet nu pas wat ik al die jaren gemist heb. Maar misschien had ik het lang zo leuk niet gevonden als ik het niet zo lang gemist had? Geen idee.
En het grote voordeel van loondienst: lekker in mijn (nu echt!) vrije tijd al die artikelen en podcasts luisteren en mijn nieuwsbrief schrijven … :)
Wordt vervolgd!
Elja